Dordrecht in de oorlog

Een collectie van historische items van de tweede wereldoorlog in Dordrecht.

Dordrecht en omgeving. 

Op deze pagina vind u origineel fotomateriaal van Dordrecht en de omgeving daarvan in de tweede wereldoorlog. 

Op foto één marcheren Duitse soldaten over de Rijksstraatweg in Dordrecht. Op de achtergrond is het viaduct te zien. Dordtse kinderen vinden het maar een spektakel. We hebben de tip gekregen dat het hier mogelijk gaat om een foto die tijdens de bevrijding is gemaakt. Het is mogelijk want de Duitsers zijn niet gewapend maar er zijn geen geallieerde soldaten te zien die de afmarcherende groep begeleiden. 

De tweede foto toont een aantal soldaten in wat volgens het opschrift een "Lazarett" of hospitaal is. De foto is gemaakt in de tuin bij het Rooms Katholieke Ziekenhuis de Houttuinen in Dordrecht. 

De derde foto toont een fraaie opname van de Dordtse binnenstad, vanaf de Pelserbrug om precies te zijn. Foto vier toont het DFC terrein tijdens de oorlog. 

De vijfde foto toont de uitgebrande foto van de pastorie van de Sint-Antoniuskerk aan de Burgemeester de Raadtsingel. De pastorie is ernstig vernield door de gevechten in mei 1940 om en nabij het station van Dordrecht. De zesde foto Duitse militairen bij het Zwijndrechtse Veer op de Buiten Walevest. Volgens het opschrift op de achterkant van de foto , is de foto genomen op 26 april 1941. Foto 7 is genomen op het van Baerleplantsoen en toont een Duitse tank van het type panzer I.


De onderstaande foto's tonen fraaie Duitse opnames van de Dordtse binnenstad. Op de eerste foto is de Voorstraat te zien ter hoogte van het Scheffersplein. Geen terrasjes op het plein op deze foto maar vele Dordtenaren die kijken naar de Duitse Mercedes vrachtwagen die op de Voorstraat rijdt. Aan de vele toeschouwers te zien moesten veel mensen nog wennen aan de Duitse aanwezigheid. 
De tweede foto is tevens op de Voorstraat genomen alleen iets verder, ter hoogte van de Visbrug. Deze opname toont een aantal Duitse soldaten die poseren voor een groepsfoto. Een Dordts stelletje passeert ze net terwijl de foto gemaakt wordt. 

De onderstaande foto's horen bij een fotolot van de Duitse generaal Erich Höcker. Deze generaal werd op 3 mei 1941 belast met het commando over de 719e Duitse infanteriedivisie welke zijn hoofdkwartier in Dordrecht had. Op 1 juni 1941 kreeg de generaal het definitieve commando over de divisie tot 10 januari 1944. De eerste foto is interessant. We zien een Duits muziekconcert op het Scheffersplein. De foto lijkt genomen te zijn vanaf het terras van wat nu de Baloe Beer is. Op de tafel ligt een officiersdolk voor ceremoniële aangelegenheden. Op de voorgrond staat een Dordtse knaap naar het spektakel te kijken, en hij is niet de enige. Het Duitse muziekconcert heeft veel bekijks getrokken en bij het standbeeld van Arie Scheffer staan nog meer Duitse soldaten. Op de achtergrond zien we prominent het niet te missen gebouw van de Vroom en Dreesmann. De foto is begin april 1942 gemaakt. *1

Op de volgende foto zijn officieren van vermoedelijk de 719e infanteriedivisie te zien. De foto is ergens in Dordrecht gemaakt maar het is lastig te zeggen waar. Wellicht bij één van de Wehrmachtsheimen in Dordrecht. De foto is van eind april 1942.

De volgende twee foto's zijn foto's van generaal Erich Höcker zelf op de Bosboom Toussaintstraat. Op beide foto's is het vroegere kerkje nog goed te zien. De generaal is volgens de tekst op de achterkant van de tweede foto op weg naar het stafonderkomen. Op de eerste foto word het onderkomen van het 2e bataljon van infanterieregiment 723 genoemd. Deze was onderdeel van de 719e infanteriedivisie en werd in oktober 1942 grenadierregiment 723. De generaal wordt ontvangen door meerdere officieren, vermoedelijk van het 723e IR alvorens ze naar het schoolgebouw lopen. Op de achterkant van de eerste foto worden meerdere officieren bij naam genoemd, maar helaas is het handschrift dusdanig moeilijk leesbaar dat het nog niet gelukt is deze namen te achterhalen. Niettemin zijn dit fraaie foto's van de Bosboom Toussaintstraat en een prominent figuur van de Duitse legerleiding in Dordrecht. *2


De onderstaande foto's zijn gemaakt in Krispijn en de binnenstad van Dordrecht. Op de eerste foto ziet u een Luftwaffe officier in Krispijn. De foto is gemaakt aan de Krispijnse weg ongeveer ter hoogte van het huidige nummer 197. De foto die erop volgt is gemaakt in de Nieuwe Haven. De Dordtse Grote Kerk prominent in beeld op de achtergrond. Rechts lopen twee Duitse militairen. Het is ondanks wat schade een prachtige foto van Dordrecht. 
De laatste foto is genomen vanaf de Kuipershaven, met zicht op de Wolwevershaven. . De brug die beide havenkanten met elkaar verbind is de Damiatebrug, Een Duitse militair loopt er juist naartoe. 

De foto die daarop volgt is er één van de Villa Simpang aan de Stationsweg. De villa fungeerde als Ortskommandantur voor de Duitse eenheden in de omgeving. Duitse militairen konden er terecht voor zaken zoals legering en ontspanning in het Wehrmachtsheim ernaast. Het was ook bij het verzet in Dordrecht bekend dat het gebouw belangrijk was voor de Duitsers en op aanwijzing van het verzet werd het in januari 1945 gebombardeerd door de Geallieerden en met de grond gelijk gemaakt. Daar waren twee pogingen voor nodig, want de eerste mislukte en trof vooral de omliggende straten waar 13 doden bij te betreuren waren.  Deze foto is overigens een aantal jaren voor 1945 gemaakt. Vermoedelijk nog in de zomer van 1940 daar op de achtergrond een begin is gemaakt aan de wederopbouw van de Pastorie aan de Burgermeester de Raadtsingel welke tijdens de gevechten van mei 1940 afbrandde. 
Foto 19 toont Duitse soldaten bij de bijzondere school voor MULO, gelegen tussen het Geldelozepad, het Papeterspad en de van Strijsingel. De school is door de bezetter in gebruik genomen tijdens de oorlog. 
De laatste foto is een fraaie opname van Groothoofdspoort en Hotel Bellevue waar een Duitse Feldgendarme staat toe te kijken. Helemaal rechts is nog een Duitse soldaat nog net zichtbaar. 


De foto's hieronder zijn gemaakt op verschillende plekken in Dordrecht. De eerste foto ( 21) is gemaakt op de Voorstraat in Dordrecht. We zien Duitse militairen tussen de burgerbevolking. De foto is net voorbij de Vriesestraat gemaakt. Een fraaie opname van de Dordtse binnenstad. 
De volgende foto is zeer waarschijnlijk op de Oranjelaan gemaakt. Rechts in de hoek zijn nog net de contouren te zien van het eerste woonhuis aan de Vrieseweg dat grenst aan het Oranjepark. De foto is gemaakt op 19 mei 1940. We zien een Duits halfrupsvoertuig met daarop een Flak ( Flieger abwehr kanone) gemonteerd. Op de hoek bij de lantaarnpaal staat een Duitse militair. Het is niet bekend welke Duitse eenheden dit zijn. 
De laatste foto is een groepsfoto van Duitse militairen in een fotostudio in Dordrecht. Rechts in de hoek is het stempel van de fotograaf en Dordrecht te zien. Veel Duitse militairen tijdens de oorlog, alsmede Nederlandse militairen voor de oorlog lieten zichzelf in de meerdere fotostudio's in Dordrecht. Dit is een voorbeeld van zo'n foto. 


De onderstaande foto's komen van het nalatenschap van de Duitse onderofficier Friedrich "Fritz" Herziger. Hij kwam in 1939 in militaire dienst. Daarna maakte hij de veldtocht in Polen mee, maar ook die in Frankrijk waar hij gewond raakte. In juni 1941 na enige tijd in het "Lazarett" doorgebracht te hebben kwam hij met de nieuw opgerichte 719e infanterie divisie naar Nederland. Daar diende hij tussen 1941 en 1944 in het 14./Gren.Rgt. 723. ( 14e compagnie van het grenadier regiment 723- 719e ID). Op 7 september 1944 sneuvelde Friedrich aan het Albertkanaal in België. Tijdens zijn diensttijd in Nederland was hij ook enige tijd in Dordrecht. De foto's van die tijd ziet u hieronder: 


Onderstaand vind u allereerst een foto van een Dornier vliegboot boven Dordrecht. Vermoedelijk is dit een Dornier Do24K welke voor de Nederlandse Marine Luchtvaart Dienst geproduceerd werd. Na de Duitse bezetting werden de vliegboten in Duitse dienst opgenomen. Deze Dornier is daar vermoedelijk een voorbeeld van. Rechts op de foto is Groothoofd te zien. De foto daarna toont het stadhuis in Dordrecht. Links van de trappen staat een Duits bord: "Selbstandlich quartiermachen ohne genemigung der ortskommandatur ist verboten". Het was voor Duitse militairen verboden om zelf in te kwartieren bij Dordtse burgers zonder toestemming van de ortskommandatur. Het bord maakt het een interessante foto. De foto die daar op volgt toont Duitse soldaten voor de winkel van Dhr. Fortuin aan de Voorstraat ter hoogte van de Nieuwstraat. 


De foto's hieronder zijn gemaakt door een Duitse soldaat die gelegerd was in Dordrecht. De eerste foto is gemaakt bij de Kweekschool met den Bijbel, De school werd gebruikt door de Wehrmacht als legering locatie voor Duitse militairen. Er staan wat Duitse militairen recht in de camera te kijken. De tweede foto is gemaakt bij het Johan de Witt Gymnasium aan de Cornelis de Wittstraat. Ook hier lijken wat Duitse soldaten bij de ingang te staan. Op de foto die daarop volgt staan Duitse Luftwaffe militairen in de rij voor het eten. De foto is vermoedelijk ook ergens in Dordrecht gemaakt, al is het niet direct duidelijk waar. Bij de foto daarna is het wel direct duidelijk waar deze genomen is. Het zijn Duitse militairen van de Luftwaffe in het Wantijbad. De vijfde foto is gemaakt bij de Krispijntunnel, het is een fraai plaatje van het dagelijkse leven in Dordrecht tijdens de oorlog. De laatste foto is een fraaie opname, genomen vanaf de Grote Kerk met zicht op het Maartensgat en de Buiten-Walevest. Aan de overkant van de rivier ligt Zwijndrecht. 

 
De foto's hieronder zijn gemaakt in Dordrecht tijdens de tweede wereldoorlog. De eerst foto toont een Duitse delegatie officieren bij hotel Ponsen aan de Burgemeester de Raadtsingel en de Stationsweg. De foto's die daarop volgen tonen een Duits muziekkorps bij Villa Simpang, eveneens aan de Burgemeester de Raadtsingel en de Stationsweg. Het muziekkorps heeft aan de foto te zien veel belangstelling van de Dordtse burgerbevolking. Op de achtergrond is nog het station te zien. De laatste foto toont een luftwaffe soldaat in de Nieuwe Haven. De foto is gemaakt met zicht op de Knolhaven. 


De onderstaande foto is gemaakt op de Godfried Schalckensingel in de richting van de Noordendijk. De foto toont twee Duitse militairen met een bakfiets en wat Dordtse burgers.





Dubbeldam en omgeving.

De onderstaande foto's zijn gemaakt in Dubbeldam. Vlakbij landgoed Dordwijk om precies te zijn. 
De eerste foto is gemaakt bij het toenmalige huize Novia, (nu huis de Hooge Heul ) op de hoek van de Dubbelsteynlaan-West en de Burgermeester-Jaslaan. We zien krijgsgevangen Nederlandse soldaten bij een Duitse Luftwaffe militair op de motor. De foto komt enigszins amicaal over. Er lijkt in ieder geval een goede sfeer te zijn tussen de Nederlandse militairen en de Duitse militair. De Nederlander direct naast de Duitser draagt een zogenaamd proefmodel uniform. Aan de emblemen op de kraag te zien lijkt het te gaan om een militair van de artillerie. De foto is vermoedelijk eind mei of begin juni 1940 gemaakt. 
De tweede foto is vermoedelijk iets verderop in de bocht van de Burgermeester-Jaslaan gemaakt en links in de hoek lijkt nog een stuk van het Huize Novia te zijn. Ook hier staat een Duitse Luftwaffe soldaat op. Rechts in beeld zien we nog een Luftwaffe auto. Op de achtergrond staan veel toeschouwers te kijken waaronder veel Dubbeldamse jeugd. Aan de gezichten van enkele toeschouwers te zien is lang niet iedereen blij met de nieuwe autoriteit in Nederland. 
De derde foto is gemaakt op landgoed Dordwijk. Het is een foto van de Chalets op het landgoed. De Duitsers hebben gebruik gemaakt van landgoed Dordwijk. Vermoedelijk als kwartier voor de officieren en manschappen. Tot slot is de vierde foto een foto van een Dubbeldamse burger die in oorlogstijd illegaal naar de radio luistert. 


De Bevrijding. 

Hieronder ziet u foto's van de bevrijding in mei 1945 in Krispijn. Waar in Krispijn de foto's zijn genomen is helaas niet bekend. De bevrijding was in Dordrecht pas op 8 mei vrij. De Duitsers vertrokken pas later. Toen de Geallieerden eenmaal Dordrecht inreden was het dan ook een groot feest. Mensen hingen massaal de Nederlandse vlag uit en hingen de slingers uit. Ook probeerden mensen zich op de meest gekke manieren te verkleden. De uitbundigheid was groot na vijf lange jaren van bezetting. Eindelijk weer vrij!



©2017-2024 :Https://www.Dordrechtindeoorlog.nl: (Op de content op deze website berust auteursrecht: Deze content mag niet worden gedeeld, gedupliceerd of gepubliceerd zonder nadrukkelijke toestemming van de auteur van deze website. Voor verzoeken hieromtrent kunt u zich richten tot : Info@Dordrechtindeoorlog.nl of kijken op : www.Dordrechtindeoorlog.nl - Gebruiksvoorwaarden websitecontent).

*1 Bron: www.geocities.ws
*2 Bron: Lexikon der Wehrmacht




E-mailen
Map
Info